Ontwerpaspecten voor gezonde revalidatie
10 december 2025
Onderzoeksvraag: Welke thema’s spelen een belangrijke rol bij het ontwerpen van een gezondheid bevorderend en activerend revalidatiecentrum?
Context
De gebouwde omgeving van revalidatiecentra heeft een grote invloed op het herstel en welzijn van geriatrische patiënten. Er is behoefte aan kennis en inspiratie om revalidatiecentra zo in te richten dat ze gezondheid en activiteit optimaal bevorderen.
Doel
Het doel van het onderzoek is om te bepalen welke ontwerpprincipes bijdragen aan een gezondheid bevorderende en activerende revalidatieomgeving voor geriatrische patiënten, en hoe deze principes praktisch kunnen worden toegepast.
Methodes
- Literatuurstudie: Analyse van (inter)nationale onderzoeken naar de invloed van gebouwontwerp op gezondheid en herstel
- Referentieonderzoek: Vergelijking van inspirerende revalidatiecentra in binnen- en buitenland (o.a. Zierik7, Shirley Ryan AbilityLab, Groot Klimmendaal, REHAB BASEL)
- Casestudy’s: Analyse van bestaande Nederlandse revalidatiecentra (Den Koogh, Nicolaas, Lindendael)
- Ingrediëntenboek: Ontwikkeling van een handboek met ontwerpprincipes en praktische richtlijnen
- Uitwerking: Visualisatie van de toepassing van deze richtlijnen in het ontwerp van Den Koogh
Resultaten
- Belangrijke thema’s zijn: activerende gezondheidszorg, oriëntatie & bewegwijzering, daglicht & verlichting, positieve afleiding & groen, aantrekkelijkheid, patiëntveiligheid
- Inspirerende voorbeelden laten zien dat er geen vaste blauwdruk is; flexibiliteit en maatwerk zijn essentieel
- Praktische richtlijnen zijn gebundeld in het “ingrediëntenboek”, met aandacht voor o.a. privacy, natuurlijke materialen, kleurgebruik, verschillende soorten ruimtes (activiteitenkamer, rustkamer, eetkamer, slaapkamer)
Conclusie
Een gezondheid bevorderende revalidatieomgeving vraagt om een integrale benadering waarin activering, veiligheid, comfort en positieve ervaringen centraal staan. Flexibele toepassing van ontwerpprincipes is belangrijk om aan te sluiten bij de behoeften van verschillende doelgroepen.
Aanbevelingen
- Focus op het herstel van de patiënt als uitgangspunt voor ontwerpkeuzes
- Combineer verschillende ontwerpprincipes en pas deze flexibel toe
- Houd rekening met context en beschikbare middelen/kosten
Implementatieadvies
Gebruik het “ingrediëntenboek” als inspiratie- en handboek bij (her)ontwerp van revalidatiecentra. Visualiseer de toepassing van richtlijnen in concrete ruimten en betrek gebruikers (patiënten, zorgverleners) bij het ontwerptraject.
Locatie
Het onderzoek en de uitwerking zijn uitgevoerd in samenwerking met Hogeschool Inholland en praktijklocaties Omring Den Koogh, Nicolaas en Lindendael
Onderwijsinstelling
Hogeschool Inholland – Bouwkunde
Opdrachtgever en meer informatie
Marije Holstege