Digitale vaardigheden van geriatrische revalidanten

31 juli 2024

Auteurs: Tristan Dalmeijer, Ilya van Eijk, James Schols en Batuhan Doganer

Onderzoeksvraag:
Wat zijn de digitale vaardigheden van revalidanten in de geriatrische revalidatiezorg gemeten met de Quickscan van Pharos en hoe kunnen zorgprofessionals eHealth beter laten aansluiten bij de digitale vaardigheden?

Context en vraagstelling
In Nederland neemt de vergrijzing toe, waardoor de druk op de gezondheidszorg alsmaar toeneemt. De implementatie van eHealth kan een belangrijke rol spelen in het verlichten van de druk op de gezondheidszorg, met name in de geriatrische revalidatiezorg (GRZ). Momenteel wordt eHealth in beperkte mate geïmplementeerd in de gezondheidszorg, ondanks de aangetoonde potentie van eHealth voor zowel zorgverlener als zorgbehoevende. Het gebruik van eHealth is haalbaar mits dit aansluit bij de digitale vaardigheden van de revalidant. Om dit verder in kaart te brengen, is door de ergotherapeuten in opleiding het huidige onderzoek opgesteld.

Methode
Tien GRZ-locaties zijn bezocht door de ergotherapeuten in opleiding. Binnen deze tien locaties is de Quickscan afgenomen om de digitale vaardigheden van revalidanten in kaart te brengen. In de Quickscan wordt het volgende uitgevraagd: demografische gegevens, een schaalvraag en zes vragen over de digitale vaardigheden. Daarnaast is bij afname rekening gehouden met een aantal exclusiecriteria.

Om te achterhalen wat het meest geschikte moment van afname is voor de revalidanten, is literatuuronderzoek gedaan en een enquête verspreid naar de ergotherapeuten die werkzaam zijn binnen de GRZ-locaties. In de enquête werd aan de ergotherapeuten gevraagd welk dagdeel en moment in de revalidatie zij het meest passend vinden voor het afnemen van assessments zoals de Quickscan.

Resultaten
In deze zijn periode 178 Quickscans afgenomen. De huidige resultaten zijn vergeleken met die van periode 1. Beide uitslagen kwamen veelal overeen met elkaar.

  • De grootste groep deelnemers is “niet digitaal vaardig of beginners” (41,0%)
  • Mannen zijn vaker digitaal vaardiger dan vrouwen (46,7% tegenover 30,1%)
  • Een groot deel van de deelnemers jonger dan 80 jaar, zijn digitaal vaardig (46,4%)
  • De diagnose van de revalidanten heeft in de meeste gevallen geen invloed op de digitale vaardigheden
  • Het meest geschikte moment van afname van de Quickscan verschilt per traject: binnen een klinisch traject gaat de voorkeur uit naar de inventarisatiefase, in een ambulant traject in de behandelfase
  • De voorkeurstijd van de respondenten is 10:00-12:00, voor het afnemen van de Quickscan

Discussie/conclusie
De digitale vaardigheden van ouderen in de GRZ komen redelijk overeen tussen de twee periodes. Binnen de resultaten is te zien dat vergelijkbare trends en opvallendheden zich voordoen met betrekking tot de digitale vaardigheden van ouderen in de GRZ. Doordat dit onderzoek de resultaten van twee periodes en verschillende locaties in Nederland vergelijkt, geeft dit een goed beeld van de digitale vaardigheden van revalidanten in de GRZ in heel Nederland.

Aanbevelingen
Het advies is om nog verder onderzoek te doen naar de validiteit van de Quickscan en hoe de uitslag van de Quickscan gebruikt kan worden om eHealth aan te passen aan de behoeften van de revalidanten:

  • Uitbreiden onderzoek naar landelijk niveau
  • Demografische gegevens uitbreiden: verder onderzoek naar factoren die digitale vaardigheid beïnvloeden (cultuur, werkcontext, omgevingsfactoren)
  • Verder onderzoek naar de Quickscan digitale vaardigheden en wanneer deze het best afgenomen kan worden

Onderzoekslocaties
10 GRZ-locaties, onder andere van Omring en Zorgcirkel

Opleiding
Hogeschool van Amsterdam – opleiding Ergotherapie

Opdrachtgever en voor meer informatie
 Leids Universitair Medisch Centrum en UNC-ZH – Michael Zonneveld MSc

Onderzoekspagina Michael Zonneveld